Een zaak van vakmanschap en slimme logistiek
Op de Vopak terminal Botlek in Rotterdam werd het management met een interessante uitdaging geconfronteerd. Van één van de benzeen opslagtanks moest het kegelvormige dak vervangen worden. Terwijl tegenwoordig vaak de gehele tank vervangen wordt, vroeg Vopak tankspecialist Mercon of de vervanging van uitsluitend het kegelvorming dak mogelijk zou zijn om zodoende kosten te besparen en afvalmateriaal te voorkomen, omdat de tank zelf nog in goede conditie was. En natuurlijk met minimale gevolgen voor het in bedrijf blijven van de terminal.
Een extra uitdaging voor het vinden van de juiste aanpak was het feit dat de Vopak terminal Botlek een zeer drukke terminal is en dat deze tank met een diameter van 20m zich bevond in een tankput met 14 andere tanks.
Dit hield in dat er geen brandstofoverdracht van de andere tanks mogelijk zou zijn in het geval van “hete werkzaamheden” aan de benzeen tank, waardoor de operaties voor klanten bij Vopak beperkt zouden worden.
De vervaardiging van het dak buiten de Vopak locatie zou de beste keuze zijn omdat op deze manier de dagelijkse terminal operatie het minst gehinderd zou worden. Het takelen en installeren van het dak zou redelijk moeilijk worden omdat de tankput 110m verwijderd lag van de kade, waardoor de hijsoperatie niet gemakkelijk zou zijn. Hoe alle uitdagingen werden overwonnen kunt u hieronder lezen.
Hijsen over grote afstand
Als een geprefabriceerd dak vanaf het water gehesen kan worden en op locatie geïnstalleerd kan worden is dat de meest kostenefficiënte methode. En met de minste verstoring op de terminal vanuit de operationele kant.
Derhalve heeft Mercon eerst onderzocht of een dergelijke hijsoperatie mogelijk zou zijn. Gewoonlijk is voor een dak van slechts 25t geen zware kraan nodig. Echter, om de 100m afstand te overbruggen, zou toch een zware kraan nodig zijn. Uiteindelijk is de oplossing gevonden in het inzetten van twee zware kranen van 700 en 750t elk met een reikwijdte van 65m. Door de kranen op een weg te plaatsen tussen de tankput en de kade, zou de hijsoperatie mogelijk worden.
Nu het hijsgedeelte was opgelost, werd verder onderzocht hoe het dak op de meest technische en economische manier gebouwd zou kunnen worden off site om te voldoen aan de wens van Vopak ten aanzien van de kostenefficiëntie.
Bij de keuze met betrekking tot het bouwen en vervangen van het kegelvormige dak is ook rekening gehouden met de vereisten voor veilig transport en installatie en de EN14015 norm, wat een tolerantie inhoudt van maximaal 2mm.
Kegelvormige dak constructie
Mercon stelde voor om de constructie van het nieuwe dak op een andere manier uit te voeren. Terwijl het huidige kegelvormige dak was gebouwd met spanten, adviseerde Mercon om de nieuwe constructie te vervaardigen met dakbalken.
In het verleden werden kegelvormige dakconstructies vaak gebouwd met dakspanten omdat de structuur dan licht van gewicht is en zodoende op materiaalkosten kon worden bespaard. Een nadeel van deze typische constructie is dat de vervaardiging erg arbeidsintensief is. Met de duurdere personeelskosten van tegenwoordig is een kegelvormig dak met dakbalken een meer economisch alternatief.
Om het dak tijdens transport en installatie stabiel te houden hebben Vopak en Mercon besloten om een 60cm ring te bevestigen aan het tankdak om het te verstevigen. De benzeen tank zou dan 60cm onder het dak worden losgesneden. Het dak en 60cm van de tankring konden dan door de kranen opgetakeld worden en vervolgens vervangen worden door de nieuwe constructie.
Vakmanschap
Om de bestaande tankwand en de bovenste ring, die aan het nieuwe dak was bevestigd, perfect te laten passen was een accurate meting een absolute voorwaarde. Bovendien moest de vervaardiging uitgevoerd worden met de grootste precisie. Mercon heeft eerst een ring van zand uitgevlakt op de werf aan de Kinderdijk, waar het kegelvormige dak gebouwd zou worden. Vervolgens werd een stalen plaat op deze ring van zand gelegd als een soort fundering voor het zo precies mogelijk bouwen van het dak. Naast alle dakdelen werden een 60cm bovenste ring en o.a. het koelsysteem voorgefabriceerd en samengevoegd.
Gelijktijdig vond het snijden van de tankwand 60cm onder het dak plaats. Een gedeelte van de tankwand moest nog heel blijven tot de kranen ter plaatse waren om de takeloperatie uit te voeren. Anders zou de tank in kunnen storten als gevolg van windvlagen en de wand zou instabiel worden gedurende de tijd dat er geen dak op de tank lag.
Het is mogelijk om de ring door een robot te laten snijden maar het is beter om het handmatig te doen. Een robot heeft last van trillingen in de tankwand, veroorzaakt door lokale spanningen en daardoor zal de snijlijn niet erg strak zijn.
Er is vakmanschap nodig om een perfecte snijlijn te maken: een ander voordeel van handmatig snijden is de mogelijkheid tot schuinsnijden, wat betere lasmogelijkheden biedt.
Extreem korte levertijd
Het nieuwe kegelvormige dak werd verscheept vanaf de Mercon werf Kinderdijk naar Vopak Botlek door middel van een ponton.
’s Nachts in slechts 8 uur tijd, werd het oude dak opgetakeld en de plaatsing van het nieuwe dak gerealiseerd. De bovenste 60cm tankring werd bevestigd aan de tankwand op een aantal punten, zodat de constructie stabiel zou zijn. Op deze manier konden de kranen de terminal al verlaten. Door het inzetten van twee ploegen die aan de tank werkten, werden in slechts twee weken tijd alle apparatuur, zoals het koelsysteem, de leidingen en de bijkomende voorzieningen geïnstalleerd.